- Advertisement -
Tìm hiểu về các Sản phẩm trị mụn và Thuốc trị mụn phổ biến
Sản phẩm trị mụn là gì?
Sản phẩm trị mụn là những sản phẩm mỹ phẩm hoặc dược phẩm (thuốc trị mụn) có đặc tính điều trị mụn trứng cá hoặc các dạng viêm da tương tự mụn trứng cá.
Các sản phẩm trị mụn dạng mỹ phẩm là những sản phẩm mỹ phẩm có những thành phần giúp ngăn ngừa hoặc loại bỏ mụn trứng cá. Một số thành phần có thể xuất hiện trong mỹ phẩm có thể là một số loại BHA, Retinol hay một số các tinh chất trị mụn tự nhiên.
Mặc dù mỹ phẩm cũng cần có giấy phép để được đưa ra thị trường lưu thông, nhưng người sử dụng không cần có sự kê toa của bác sĩ để sử dụng chúng.
Các sản phẩm trị mụn ở dạng dược phẩm thường là thuốc trị mụn ở dạng uống hoặc bôi. Thuốc trị mụn có hiệu quả nhanh tức thì so với mỹ phẩm trị mụn tuy nhiên có nhiều tác dụng phụ có hại cho sức khỏe. Vì vậy, thuốc trị mụn cần có giấy phép dược phẩm để lưu hành ra thị trường cũng như cần sự kê toa của bác sĩ để có thể sử dụng. Mặc dù cũng có những loại thuốc trị mụn không kê toa, nhưng những loại này tác dụng sẽ nhẹ hơn nhiều.
Ngoài ra cách tiếp cận của hai loại sản phẩm trị mụn này tương đối khác nhau. Các loại mỹ phẩm trị mụn thường tập trung vào việc ức chế tạo tế bào sừng, đào thải nhanh tế bào da chết, làm sạch và thông thoáng lỗ chân lông. Trong khi đó, thuốc trị mụn dạng kháng sinh có tác dụng diệt vi khuẩn gây mụn. Còn thuốc tránh thai thì cố gắng cân bằng nội tiết tố, nhờ đó kiềm dầu.
Ngoài ra trà trị mụn cũng là một dạng sản phẩm trị mụn. Chúng khá hiệu quả đối với những mụn trứng cá nặng có nhân mụn nằm sâu dưới da và có nguyên nhân gây mụn từ nội tiết tố hoặc nóng trong.
Một số mỹ phẩm trị mụn tiêu biểu
Mỹ phẩm chăm sóc da
Các sản phẩm trị mụn dạng mỹ phẩm trước hết là bộ chăm sóc cơ bản. Chúng sẽ giúp bạn giữ được làn da sạch, khỏe, thông thoáng không bị bít tắc, do vậy không dẫn tới hình thành mụn trứng cá. Đặc điểm của các sản phẩm trị mụn này là thường chứa những thành phần giúp thông thoáng lỗ chân lông như: benzoyl peroxide, axit salicylic, axit glycolic, lưu huỳnh, retinol…
Sản phẩm trị mụn sữa rửa mặt
Sữa rửa mặt là sản phẩm trị mụn không thể thiếu. Nếu da bạn bị dầu và dễ bít tắc lỗ chân lông thì bạn cần có sữa rửa mặt phù hợp để giữ da luôn sạch sẽ, khô thoáng. Việc lười rửa mặt có thể khiến bụi bặm, phấn trang điểm… mắc kẹt trên da khiến tế bào da chết không bong ra được, gây bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn.
Tuy nhiên sữa rửa mặt trị mụn nên là dạng bọt, loại dịu nhẹ, không gây kích ứng, không gây khô da. Vì nếu sữa rửa mặt gây khô da sẽ càng khiến da đổ nhiều dầu hơn.
Sản phẩm trị mụn nước hoa hồng
Sau khi rửa mặt, da ít nhiều sẽ bị khô. Bạn cần nước hoa hồng cho da mụn. Sản phẩm trị mụn loại này thường là những toner dạng nước, cân bằng độ ẩm cho da và làm sạch sâu, kiềm dầu tốt, nhờ đó làn da thông thoáng không lên mụn.
Sản phẩm trị mụn tẩy da chết
Lười tẩy da chết khiến lỗ chân lông bít tắc là một nguyên nhân gây mụn. Bạn cần có sản phẩm tẩy da chết và phải sử dụng thường xuyên. Tuy nhiên sản phẩm tẩy da chết cho da mụn nên là dạng hóa học có nồng độ phù hợp. Bởi nếu bạn sử dụng tẩy da chết vật lý thì sẽ phải cọ xát, điều này dễ gây kích ứng đối với da nhạy cảm và làm tình trạng mụn tồi tệ hơn.
Sản phẩm trị mụn kem dưỡng
Nhiều người sợ rằng sử dụng kem dưỡng sẽ gây bít tắc lỗ chân lông nên khi bị mụn thì bỏ dùng kem dưỡng. Suy nghĩ này không đúng. Bởi vì khi da không được dưỡng tốt sẽ trở nên khô. Điều này khiến cơ thể sẽ ép da tiết dầu để cân bằng lại.
Vậy nên hãy chon kem dưỡng cho da mụn với thành phần dễ thấm và có dưỡng chất vừa phải. Sản phẩm trị mụn kem dưỡng ở dạng gel thường là một sự lựa chọn tốt.
Sản phẩm trị mụn đặc trị
Tinh chất hoặc serum trị mụn
Một số nguyên liệu tự nhiên như gừng, nghệ, tràm trà, trà xanh, diếp cá, diệp hạ châu, tía tô, hotkenamu, mật ong… có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, kiềm dầu, làm bong tế bào da chết. Vì vậy chiết xuất của chúng thường có khả năng trị mụn rất tốt.
Sử dụng các sản phẩm trị mụn dạng tinh chất hoặc serum chứa những chiết xuất tự nhiên này sẽ giúp bạn kiểm soát, ngăn ngừa và điều trị mụn khá hiệu quả.
Miếng dán mụn
Miếng dán mụn là miếng dán lên vùng da mụn bị mụn. Đầu mụn sẽ dính vào miếng dán, khi bạn bóc miếng dán ra thì chúng sẽ lôi đầu mụn và nhân mụn ra ngoài.
Sản phẩm trị mụn này chỉ hữu ích với mụn cám và những mụn có nhân nổi trên bề mặt, không phù hợp với mụn nằm sâu dưới da. Ngoài ra, khi bóc miếng dán bạn có nguy cơ làm da bị tổn thương, khiến tình trạng mụn trầm trọng hơn.
Vi kim trị mụn
Vi kim sinh học là loại kem đặc trị có chức năng thải độc và tái tạo da mạnh mẽ. Nhờ vậy, vi kim sinh học không chỉ đẩy được những cặn bã nhờn, độc tốt, tế bào da chết và nhân mụn ra khỏi da mà còn tái tạo được làn da mới khỏe mạnh.
Sản phẩm trị mụn này có ưu điểm là giúp hạn chế và ngăn ngừa sẹo mụn và thâm mụn sau khi mụn đã khỏi.
Thuốc trị mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là một chứng rối loạn da phổ biến gây nên bởi sự bít tắc lỗ chân lông và có thể là vi khuẩn gây mụn kết hợp.
Đối với những bệnh nhân bị mụn nhẹ đến trung bình không phản ứng với các sản phẩm trị mụn không kê đơn, có thể cân nhắc kê đơn thuốc trị mụn kháng sinh tại chỗ và/hoặc retinoids.
Đối với các loại mụn từ trung bình đến nặng, có thể kết hợp thuốc trị mụn kháng sinh uống hoặc thuốc tránh thai với benzoyl peroxide bôi hoặc retinoid bôi.
Đối với những bệnh nhân có nốt mụn trứng cá và mụn bọc, mụn nang nặng, hoặc không đáp ứng với thuốc kháng sinh uống trong 12 tuần, bạn có thể được bác sĩ đề xuất dùng thuốc trị mụn isotretinoin dạng uống.
Khi mụn đã sạch, dùng các sản phẩm trị mụn chứa retinoid dạng bôi tại chỗ từ 3–12 tháng hoặc lâu hơn có thể giúp ngăn ngừa tái phát.
Mụn trứng cá phổ biến ở thanh thiếu niên, nhưng cũng có thể xảy ra trước tuổi vị thành niên và ở người lớn tuổi. Việc điều trị cần phải được cá nhân hóa tùy theo mức độ và mức độ của bệnh.
Do tính chất mãn tính của mụn trứng cá, các phác đồ điều trị có thể cần được thay đổi theo sự thay đổi về mức độ nghiêm trọng của bệnh hoặc tính không hiệu quả của phương pháp điều trị đã chọn. Do đó, việc theo dõi bệnh nhân là rất quan trọng. Điều trị mụn kịp thời và hiệu quả giảm thiểu nguy cơ để lại biến chứng như thâm mụn, sẹo mụn.
Các loại thuốc trị mụn và cách sử dụng
Việc sử dụng thuốc trị mụn cần thực hiện nghiêm ngặt và người sử dụng cần gặp chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ để đánh giá nguyên nhân gây mụn ban đầu và tình trạng mụn hiện tại.
Trước khi kê đơn bất cứ thứ gì, bệnh nhân cần được đánh giá để loại trừ bất kỳ yếu tố góp phần như thuốc có thể làm nặng thêm mụn trứng cá hoặc các vấn đề nội tiết tiềm ẩn như hội chứng buồng trứng đa nang. Một số bệnh nhân thậm chí có thể đang sử dụng kem dưỡng ẩm dày, mỹ phẩm hoặc kem chống nắng làm trầm trọng thêm vấn đề.
Điều quan trọng là phải vạch ra một kế hoạch điều trị thực tế cho người bệnh có lường trước các tác dụng phụ có thể xảy ra. Cần phải nhấn mạnh rằng các phương pháp trị mụn trứng cá có thể mất vài tuần để có hiệu quả.
Thuốc trị mụn dạng bôi
Các sản phẩm trị mụn không kê đơn tại chỗ
Các sản phẩm trị mụn không kê đơn thường ở dạng sữa rửa mặt hoặc các sản phẩm bôi ngoài da hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn mụn, làm khô dầu thừa và bong tróc tế bào da chết. Chúng thường chứa các thành phần như benzoyl peroxide, axit salicylic, axit glycolic, axit lactic, lưu huỳnh hoặc resorcinol rất hữu ích trong trường hợp các loại mụn trứng cá nhẹ là mụn đầu trắng, mụn đầu đen, mụn sẩn và mụn mủ.
Axit azelaic (gel và kem dưỡng da) là sản phẩm trị mụn không được sử dụng phổ biến. Tuy nhiên, nó có thể hữu ích đối với mụn trứng cá và chứng tăng sắc tố sau viêm ở bệnh nhân da sẫm màu. Nó được sử dụng hai lần mỗi ngày và được coi là an toàn trong thai kỳ.
Retinoid dạng bôi cũng có thể được sử dụng cho các tổn thương viêm. Chúng đặc biệt hữu ích đối với mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn cám, mụn ẩn cũng như liệu pháp duy trì lâu dài khi mụn đã sạch vì chúng ngăn ngừa sự hình thành lỗ chân lông bị tắc nghẽn. Các Retinoids phổ biến là adapalene, isotretinoin, tazarotene và tretinoin.
Nếu bệnh nhân không thấy cải thiện đáng kể sau 12 tuần, cần theo dõi để xem xét thêm điều trị bằng đường uống.
Có thể sử dụng kết hợp giữa adapalene và benzoyl peroxide hàng đêm. Tất cả các loại sản phẩm trị mụn retinoid bôi ngoài da đều có thể gây kích ứng da và có thể được cải thiện bằng cách sử dụng chúng với kem dưỡng ẩm. Trước khi sử dụng hãy hỏi ý kiến của bác sĩ.
Thuốc trị mụn kháng sinh tại chỗ
Clindamycin hoặc erythromycin dạng bôi được sử dụng một hoặc hai lần mỗi ngày. Người ta thường khuyến cáo rằng kháng sinh được sử dụng như một liệu pháp kết hợp với retinoid bôi hoặc benzoyl peroxide hoặc cả hai. Bạn có thể kết hợp thuốc trị mụn clindamycin bôi và benzoyl peroxide để sử dụng một lần mỗi ngày. Một phương pháp kết hợp khác là bôi kháng sinh vào buổi sáng và bôi retinoid vào ban đêm.
Thuốc trị mụn dạng uống
Thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai dành cho phụ nữ, kháng nội tiết tố nữ (spironolactone và cyproterone acetate) và isotretinoin là những lựa chọn điều trị dạng uống cho mụn trứng cá.
Thuốc trị mụn kháng sinh
Thuốc trị mụn kháng sinh uống rất hữu ích đối với mụn trứng cá viêm vừa đến nặng, đặc trưng bởi sẩn, mụn mủ, nốt sần và mụn nang.
Để giảm thiểu tình trạng kháng thuốc kháng sinh, không nên sử dụng kháng sinh đường uống cùng với thuốc trị mụn kháng sinh bôi ngoài da, mà nên sử dụng các sản phẩm trị mụn làm sạch hoặc kem bôi benzoyl peroxide. Các đợt điều trị giới hạn từ 3–6 tháng được khuyến nghị để giảm thiểu nguy cơ kháng thuốc kháng sinh và các tác dụng phụ.
+ Dòng đầu tiên
Liệu pháp kháng sinh đường uống đầu tiên là doxycycline 50–100 mg mỗi ngày hoặc minocycline 50–100 mg mỗi ngày. Những loại thuốc trị mụn này không được dùng cho trẻ em dưới 10 tuổi (vì nguy cơ đổi màu răng vĩnh viễn) hoặc phụ nữ đang mang thai hoặc đang cố gắng mang thai vì độc tính ảnh hưởng đến sự hình thành xương của thai nhi.
Bệnh nhân cần được cảnh báo về các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa cũng như nguy cơ nhiễm nấm Candida âm đạo ở phụ nữ. Hiện tượng nhạy cảm với ánh sáng có thể xảy ra ở những bệnh nhân dùng doxycycline. Điều trị dài hạn với thuốc trị mụn minocycline có thể dẫn đến sắc tố bất thường và phản ứng thuốc giống lupus không phổ biến. Không nên kết hợp các kháng sinh trị mụn dạng uống này với retinoid uống do nguy cơ tăng huyết áp nội sọ lành tính.
+ Dòng thứ hai
Thuốc trị mụn kháng sinh đường uống thứ hai là erythromycin ethyl succinate 400–800 mg x 2 lần / ngày. Mặc dù có nhiều bằng chứng về việc kháng kháng sinh với erythromycin, nhưng nó vẫn được sử dụng. Bệnh nhân cần được cảnh báo rằng rối loạn tiêu hóa là phổ biến và có thể có xung đột với một số thuốc khác như thuốc chống đông máu, digoxin, phenytoin và theophylline.
Thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai đường uống có đặc tính kháng nội tiết tố nam nên thường được dùng để trị mụn trứng cá ở trẻ em gái và phụ nữ mà các liệu pháp điều trị bôi tại chỗ và thuốc trị mụn kháng sinh uống không hiệu quả hoặc chỉ hiệu quả một phần. Bệnh nhân thường cần điều trị bôi tại chỗ thêm trong khi chờ đợi phát huy hết tác dụng của thuốc, thường mất ba tháng.
Isotretinoin
Thuốc trị mụn Isotretinoin đường uống là lựa chọn cách trị mụn cho những bệnh nhân không đáp ứng đầy đủ với 12 tuần kháng sinh đường uống hoặc những người ban đầu có nốt mụn trứng cá và mụn sưng viêm nặng.
Thuốc trị mụn Isotretinoin uống có thể gây tăng lipid máu. Các tác dụng phụ có thể xảy ra do isotretinoin đường uống có thể được giảm thiểu bằng cách bắt đầu cho bệnh nhân điều trị liều thấp (0,2–0,5 mg / kg), sau đó tăng dần liều hàng ngày và điều chỉnh tùy theo mức độ của các tác dụng phụ.
